Welk soort leiderschap is nu nodig?
Leiderschap uit het hart
Leiderschap is ‘hot’, maar wat houdt dat eigenlijk in? Niet alleen regeltjes uit een boek, maar wat dan wel? Hein is econoom en coach en geeft trainingen oordeelloos communiceren. Jan is huisarts, heeft een grote praktijk waarbij hij zelf zijn leiderschap in moet zetten. Beiden geven trainingen op trainingsinstituut Tjongeroog, waar geregeld over leiderschap wordt gesproken. In de kerstvakantie hebben de twee een mailwisseling met elkaar waarin ze elkaar bevragen en uitdagen over de vraag: wat is goed leiderschap eigenlijk?
“Hoi Hein, ik wil met jou uitwisselen over leiderschap. Wij hebben een paar jaar geleden samen een cursus geschreven over leiderschap. Ik ben benieuwd hoe jij en ik daar nu instaan. Het is een onderwerp dat mij bezighoudt, omdat ik denk dat veel crises in de wereld te maken hebben met kortzichtig leiderschap. Leiders die vooral oog hebben voor het eigen belang, streven naar populariteit en macht, hun ego verheerlijken. Wat is er ‘in vredesnaam’ mis met onze leiders? Ik bedoel onze politici, onze bestuurders en onze CEO’s. Is leiderschap door alle eeuwen heen, bij alle volkeren, altijd zo zwak en kwetsbaar geweest als het nu lijkt te zijn? Aan de andere kant besef ik dat wij als mensheid de leiders krijgen die we verdienen. We blijven vasthouden aan onwetendheid en onbewustheid. Dus, verbetering kan alleen beginnen bij het zelf!”
Hein: “Jan, ik ben het met je eens dat we veel misvormd leiderschap zien, leiderschap dat niet inspireert en uitnodigt, maar werkt met intimideren en controleren. Tegelijkertijd, leiderschap speelt ook in ieders eigen leven. Kan ik mijn eigen leider zijn? Ik merk dat veel mensen vasthouden aan oude pijnlijke ervaringen, een gevoel van tekortkomen, buitengesloten worden en daardoor vervreemd zijn van hun natuurlijk vermogen tot liefde zonder eigenbelang. Want leiderschap is een vorm van liefde: liefde voor een project, voor een visie, voor het welzijn van mensen en de planeet. Dus daarom zoek ik in mijn cursus leiderschap ook altijd naar de pijn die iemand van zichzelf vervreemdt en probeer ik te faciliteren dat mensen zich daarvan kunnen bevrijden.”
Jan: “Iemand die gevend is ingesteld, makkelijk liefde kan geven, zal meestal ook een mens zijn die van zichzelf houdt, zichzelf kan voelen en zichzelf kan begrijpen. Het zal iemand zijn die niet afhankelijk is van goedkeuring of beloning – of tenminste deze verlokking herkent bij zichzelf en erop aanspreekbaar is. Zo iemand heeft een innerlijke drive, een innerlijk motortje om steeds zijn eigen leider te zijn maar ook voor anderen.”
Hein: “Zeker, maar denk niet dat deze leider geen conflicten of tegenstellingen ontmoet. Dat is volgens mij een misvatting. Mensen hebben uiteenlopende belangen die tegenstellingen en conflicten kunnen oproepen. Maar die dragen ook een belangrijke potentie in zich. Een conflict kan energie geven en een volgende stap in een proces. Als beide tegenpolen in een conflict elkaar niet veroordelen maar elkaar proberen te begrijpen en elkaar durven te erkennen, ontstaat vanzelf een voortgang, dat heb ik vaak gemerkt in coaching- en trainingsprocessen. Zo’n synergie is mogelijk, indien beide partijen oprecht vanuit hun eigen belang en emotie spreken. Daarmee komt uit de tegenstelling een oplossing voort, geen compromis, maar een nieuw licht op de zaak, een doorbraak.”
Jan: “Fijn jouw uitleg. Ik maak het mee in mijn eigen leven. Het is een creatief win-win proces dat een heel blij gevoel kan geven. Maar op wereldniveau zie ik het niet gebeuren. Hoe werkt het tussen landen en volkeren, vraag ik me af. Alle verwaarlozing, wegkijken en agressie is verschrikkelijk. Soms troost ik me met uitzoomen naar een veel groter verband en toevertrouwen dat het in het universum altijd weer goed komt. De aarde gaat gewoon door en heeft onze oplossingen niet nodig. Als het niet met mensen is, dan maar zonder, of misschien met hoger beschaafde levensvormen die na ons komen. Maar dan kom ik toch tegen die gedachte in protest. De mensheid zou juist ook nu die synergie, die verbinding, die heling moeten kunnen bereiken. Ik voel me betrokken bij dat moeilijke proces en ik zoek naar mijn eigen antwoorden in mijn eigen leven. Ik geloof erin, dat als ik een goede stap vooruit zet ik een stukje kan bijdragen aan de wereld.”
Hein: “Ik begrijp je Jan. Voel met je mee. Elke eerlijke stap telt denk ik. Misschien helpt het ons als we samen een klein gedachtenexperiment uitvoeren, ik dacht aan een profielschets van een leider. Dat maakt onze wensen concreet. Vind je dat leuk om met mij op te stellen?”
Jan: “Goed idee! Ik denk aan iemand met inzet voorbij zijn eigen belang.”
Hein: “Iemand die een conflict kan uitdiepen tot op de oorspronkelijke pijnpunten.”
Jan: “Die partijen kan verbinden door inzicht en inleving,”
Hein: “….en humor heeft bij voorspoed en tegenslag, creatieve paden durft in te slaan.”
Jan: “Iemand die een beslissing durft te nemen en duidelijk is over voor- en nadelen.”
Hein: “Een voorbeeld is voor anderen in persoonlijke aandacht en onafhankelijkheid!”
Jan: “Zich bewust is van de zorg en heling die de aarde en de samenleving nodig heeft.”
Hein: “Zij hanteert aandachtig leiderschap dat dienstbaar is aan het welzijn van mensen en de aarde.”
Jan: “Hij weet dat haar talenten en invloed zijn ontleend aan de bron van alle leven en innerlijk weten.”
Hein: “Mooie lijst! Dit is voor leiders die we nu nodig hebben in alle situaties, gezin, werk, politiek. Dit gesprek stimuleert me zeer. Ook al omdat ik binnenkort een leiderschapstraining geef.”
Jan: “Dank je wel voor deze uitwisseling. Ik heb mijn twijfels gedeeld, maar gelukkig ook mijn hoop. Goede training toegewenst!”
Hein Mannaerts en Jan Galesloot, Trainingsinstituut Tjongeroog in Nieuwetijdskind Magazine 10 februari 2023 via deze link